![]() بررسی تطبیقی رسمی سازی اسناد الکترونیکیwordچکیده سرعت حیرت آور، هزینه پایین و وجود توجیهات قابل قبول اقتصادی استفاده سیستمهای اینترنتی و الکترونیکی در قراردادهای تجاری و حتی غیر تجاری، قراردادهای الکترونیکی را جایگزین قراردادهای سنتی قرارداده و با شتاب غیر قابل باوری فراگیر شده است و در حوزه مسائل مختلف حقوقی برای قضات و حقوقدانان چالش جدی ایجاد کرده است و باعث وضع مقررات ویژه در سطح داخلی و بینالمللی گردید. اصلیترین چالش اعتبار اسناد این قراردادها میباشد رسمی سازی اسناد الکترونیکی یکی از مهمترین دلایل و نشانههای روی آوری مردم به قراردادهای الکترونیکی است و باعث برخورداری چایگاه ویژه برای اسناد الکترونیکی در کنار اسناد مکتوب شده است. اسناد الکترونیکی از لحاظ مفهوم، مبنا و جایگاه متفاوت و مستقل از اسناد مکتوب نمی باشند و فقط در فضای سایبری منعقد میشوند و قابل رؤیت نمیباشند. قانونگذار کشورها در سطح ملی و بینالمللی به دلیل مزایای که قراردادهای الکترونیکی دارند اعتبار اسناد الکترونیکی را همسطح اسناد مکتوب دانستهاند. حال با توجه به مطالب بالا باید دید روند رسمی سازی اسناد الکترونیکی چگونه است. قانونگذار ایران از بعضی جهات اسناد الکترونیکی را همتراز با اسناد رسمی فرض کرده است. با این تفاوت که اسناد رسمی در مراجع مقرر قانونی منعقد میشوند ولی اسناد الکترونیکی فقط امضای الکترونیکی گواهی میشود. بنابراین مقررات کشور ایران و امریکا بر خلاف بعضی از کشورها صرف امضای الکترونیکی را کافی و بینیاز از گواهی امضاء ندانستهاند. همچنین از آنجایی که خصوصیت اصلی امضای الکترونیکی و علائم تجاری، ویژگی تمایز بخشی آنها میباشد در قراردادهای الکترونیکی که خود قرارداد و انجام قرارداد در محیط اینترنتی انجام میشود، میتوان امضای الکترونیکی را به عنوان علامت تجاری ثبت نمود. کلید واژهها: سند مکتوب، سند الکترونیکی، امضای الکترونیکی، دادهپیام، رسمیسازی فهرست مطالب عنوان صفحه ج: هدفها و كاربردهاي مورد انتظار از انجام تحقيق2 مبحث اول: مفهوم شناسی و شرایط اسناد مکتوب8 گفتار اول: اسناد مکتوب و شرایط آن9 1- تنظیم در اداره ثبت اسناد و املاک یا در دفاتر اسناد و یا در نزد مأمورین رسمی16 2–رعایت مقررات ماهوی و شکلی مربوط به تنظیم سند18 3–عمل مأمور تنظیم کننده سند در حدود صلاحیت خود19 هـ - تفاوت اسناد رسمی و اسناد عادی22 گفتار دوم: اعتبار اسناد مکتوب24 الف - اعتبار سند به مفهوم اعم24 ب -اعتبار سند به مفهوم مقاومت در برابر انکار و تردید25 ج-اعتبار سند به مفهوم قابلیت استناد یا تحمیل مفاد سند25 1-اعتبار سند نسبت به امضاکننده و قائم مقام25 2–اعتبار سند نسبت به اشخاص ثالث26 2-امضاء با بکارگیری ویژگیهای زیست سنجی(امضاي بيومتريك)44 3-امضاء با رمزنگاری سری مشترک45 4-امضاء با قلم الکترونیکی (قلم نوری)46 گفتار سوم: اعتبار اسناد الکترونیکی52 الف ) اعتبار حقوقی اسناد الکترونیکی52 1- ارزشاثباتیدلیلالکترونیکیعادي55 2-ارزشاثباتیدلیلالکترونیکیمطمئن57 ب)اصول حقوقی حاکم بر جنبه اثباتی امضای الکترونیکی60 1-اصل پذیرش امضای الکترونیکی60 2-اصل برابری آثار امضای دستی و امضای الکترونیکی61 3-اصل عدم تبعیض بین امضای ساده و مطمئن62 4-اصل برابری دادهپیام با نوشته62 شیوه رسمی سازی اسناد الکترونیکی مبحث اول: مفاهیم و مراجع صدور گواهی الکترونیکی در حقوق تطبیقی68 گفتار اول: مفهوم، وظایف و کارکردهای گواهی الکترونیکی69 ب) وظایف مراجع گواهی الکترونیکی72 ج )کاربرد زير ساخت کليد عمومي 73 گفتار دوم: سیستم ایالت متحده امریکا و اتحادیه اروپا راجع به گواهی الکترونیکی74 1-دفاتر صدور گواهی الکترونیکی75 2-موارد مورد نیاز برای گواهیهای واجد شرایط78 3- کارکردهای گواهی الکترونیکی79 4-مسئولیت مراکز صدور گواهی الکترونیکی80 5-تعهدات مراکز صدور گواهی الکترونیکی81 مبحث دوم: مراجع صدور گواهی الکترونیکی در حقوق ایران85 گفتار اول: صدور گواهی الکترونیکی85 الف –پیشینه گواهی الکترونیکی87 ب )اهداف و چگونگی ایجاد مراکز صدور گواهی الکترونیکی89 گفتار دوم: مراکز صدور گواهی الکترونیکی ایران92 الف - مرکز صدور گواهی الکترونیکی ریشه92 1-مرکز دولتی صدور گواهی الکترونیکی ریشه93 2-مرکز بانکی صدور گواهی الکترونیکی ریشه94 ج- دفاتر ثبت گواهی الکترونیکی98 2-2 روال ابطال گواهی الکترونیکی102 ارتباط بین علامت تجاری و امضای الکترونیکی مبحث اول: علامت تجاری و آثار آن105 گفتار اول: علامت تجاری و ویژگیهای آن106 ج)خصوصیات و ویژگیهای علامت تجاری110 2-ابتكاری بودن علامت تجارتی111 3-عدم ایجاد اشتباه در نظر مشتری (علامت نباید گمراهکننده باشد)112 4-قابلیت نقل و انتقال علامت تجارتی113 گفتار دوم:گونههای علائم تجاری114 2-اعداد يا تركيبي از كلمات و شمارهها115 ب ) انواع علائم تجاری بر اساس ویژگی تمایز بخشی علائم117 ج )تقسیم بندی علائم از جهات دیگر120 1- علائم بیانی و قابل کتابت (نامگذاریها)120 1-3. نامهای خانوادگی و نامهای مستعار121 2-اعداد، حروف و حروف اختصاری121 گفتار سوم: آثار و كاركردهاي ثبت علامت تجاري123 مبحث دوم: ارتباط بين امضاي الكترونيكي و علامت تجاري127 گفتار اول: خصوصيات امضاي الكترونيكي127 گفتار دوم: خصوصیات علامت تجاری129 گفتار سوم: وجوه تشابه امضاي الكترونيكي و علامت تجاري130 مقدمه لف: تبیین موضوعدر قرن حاضر به علت رشد روزافزون فناوری و ارتباط هر چه بیشتر ملتها و لزوم تسریع در انجام معاملات منجر به بهرهگیری از شبکه جهانی اینترنت و سایر وسایل ارتباطی سریع در امر تجارت شده است. این اهمیت باعث شده است که قانونگذاران کشورها به فکر مقررکردن قوانینی در رابطه با این معاملات باشند. در کشور جمهوری اسلامی ایران در تاریخ 17/10/1382 قانونی تحت عنوان قانون تجارت الکترونیکی به همین منظور به تصویب رسید. قانونگذار برای اینکه مردم سوق بیشتری به این معاملات داشته باشند به اسناد معاملات الکترونیکی اعتبار اعطا نموده است. در قانون جمهوری اسلامی ایران دفاتری نیز جهت صدور گواهی الکترونیکی در نظر گرفته شده است که به سه دسته زیر تقسیم میشوند: 1- مرکز صدور گواهی الکترونیکی ریشه 2- مرکز صدور گواهی الکترونیکی میانه 3- دفتر ثبت گواهی الکترونیکی به نظر میرسد که هدف قانونگذار از ایجاد دفاتر صدور گواهی الکترونیکی این بوده که اعتبار بیشتری به این اسناد ببخشد و موجب اطمینان مردم نسبت به جلوگیری از سوء استفاده از این اسناد شود. موضوعات فوق بخصوص دفاتر صدور گواهی الکترونیکی سبب گردید تا انگیزه و شوقی برای نگارش تحقیق در باب بررسی رسمیسازی اسناد الکترونیکی ایجاد شود با توجه به دیدگاههای متفاوت راجع به ضرورت رسمیسازی اسناد و شیوههای متفاوت اعتبار بخشی به آن در حقوق تطبیقی کشورهای امریکا و اتحادیه اروپا و ایران نگارنده را بر آن داشت که ضمن بررسی ضرورت انجام این کار، فرایند و شرایط آن را مورد جستجو قرار دهد. همچنین با توجه به اقتباس قانون تجارت الکترونیکی ایران از قانون نمونه آنسیترال و پذیرش الحاق ایران به کنوانسیون 2005 ژنو از طرف دولت و وجود مقررات مربوط به ارتقاء و اطمینان در امضاهای الکترونیکی راجع به دفاتر صدور گواهی الکترونیکی در مقررات آنسیترال هم مورد بحث و تطبیق قرار خواهد گرفت. با توجه به برخی ویژگیهای مشترک بین امضاهای الکترونیکی و علائم تجاری از جمله ویژگی تمایزبخشی به نظر میرسد که امضای الکترونیکی در قالب علائم تجاری قابل حمایت بوده و آثار حاکم بر ثبت علائم تجاری بر امضای الکترونیکی نیز مترتب میباشد. از این رو بررسی ویژگیهای مشترک فوق به همراه بیان برخی نقاط اختلاف در مورد هر دو، و قراردادهای الکترونیکی را که میتوان امضای الکترونیکی مندرج در آن را به عنوان علامت تجاری ثبت نمود نیز از موضوعاتی است که در این زمینه میتوانند مورد بحث و بررسی قرار گیرند. ب: ضرورت انجام تحقیق با توجه به رشد فزاینده استفاده از وسایل الکترونیکی در دنیای امروز چالشهای پیش روی قدرت اثباتی اسناد الکترونیکی باعث بیثباتی و عدم اعتماد در بازار تجارت خواهد بود که این مشکل تنها از طریق ایجاد پایگاههای مطمئن به ویژه مراکز صدور گواهی الکترونیکی جبران خواهد شد. ج: هدفها و كاربردهاي مورد انتظار از انجام تحقيق هدف اصلی تحقیق پیشرو، تبیین مفهوم اسناد الکترونیکی، دادهپیام الکترونیکی و رابطه بین اسناد رسمی در نظام حقوق تجارت با رویکردی همه جانبه و تطبیقی نسبت به مباحث دفاتر صدور گواهی امضاء به منظور استفاده از نتایج احتمالی آن با بررسی هماهنگی یا عدم هماهنگی نظام حقوقی ایران در این زمینه با مقررات سایر کشورها میباشد و بررسی ارتباط بین امضاهای الکترونیکی و علائم تجاری و این که آیا میتوان امضاهای الکترونیکی را در قالب علائم تجاری گنجانید یا خیر؟ د: سؤالهای اصلی تحقیق 1-ضرورت رسمیسازی اسناد الکترونیکی چیست؟ 2-روش و شیوه رسمی سازی اسناد الکترونیکی چگونه است؟ با توجه به اینکه قانون جمهوری اسلامی ایران ایران در آییننامه اجرایی موضوع ماده 32 قانون تجارت الکترونیک دفاتری را برای صدور گواهی الکترونیکی در نظر گرفته است آیا در عمل میتوان به اسناد این دفاتر اعتباری جهت کپی مطلب از ctrl+A استفاده نمایید نماید |